Gant şugundyry azyk we täjirçilik maksatly, şeýle hem şeker öndürmek üçin möhüm çig mal bolmak bilen örän möhüm nagt hasylydyr.
Şeker öndürmek boýunça dünýäde ilkinji onlugyň biri hökmünde Günorta Afrikada gant ösdürip ýetişdirmek boýunça 380,000 gektardan gowrak meýdany eýeleýär we bu ýurtda üçünji orunda durýar. Şeker ösdürip ýetişdirmek we şeker senagaty zynjyry Günorta Afrikanyň sansyz daýhanlarynyň we işçileriniň durmuşyna täsir edýär.
Günorta Afrikanyň şeker senagaty ownuk daýhanlar işini taşlamak üçin kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýarlar
Günorta Afrikada gant ösdürip ýetişdirmek esasan iri ekin meýdanlaryna we kiçi fermalara bölünýär, ikinjisi köplügi eýeleýär. Emma häzirki döwürde Günorta Afrikadaky ownuk şekerli daýhanlar köp sanly marketing kanallary, maýa ýetmezçiligi, ekiş desgalarynyň ýaramazlygy, hünär tehniki taýýarlygynyň bolmazlygy ýaly köp kynçylyklara duçar bolýarlar.
Köp kynçylyklara duçar bolmak we girdejiniň azalmagy sebäpli köp ownuk daýhanlar beýleki pudaklara ýüz tutmaly bolýarlar. Bu tendensiýa Günorta Afrikanyň şeker we şeker senagatyna ep-esli täsir etdi. Muňa jogap hökmünde Günorta Afrika şeker birleşigi (Sasa) 2022-nji ýylda jemi R225 milliondan gowrak (R87.41 million) ownuk daýhan daýhanlara uzak wagtlap girdeji çeşmesi bolup gelýän işde işlemegini dowam etdirmek üçin goldaw berýär.
Oba hojalygynyň okuwynyň we ösen tehnologiýanyň bolmazlygy ownuk daýhanlara amaly netijeliligi ýokarlandyrmak we girdejilerini ýokarlandyrmak üçin ylmy taýdan täsirli usullary ulanmagy kynlaşdyrdy, muňa mysal üçin ýetişýän serişdeleri ulanmak.
Şekeriň ýetişmegine itergi berýänler, şeker önümçiligini ep-esli ýokarlandyryp biljek şeker ösdürip ýetişdirmekde möhüm düzgünleşdiriji. Şeker has uzynlaşyp, dykyz örtükli bolansoň, el bilen işlemek mümkin däl we uly plantasiýalar adatça uly uçar bilen haly şekerini ýetişdiriji serişdäni sepýär.
Şeýle-de bolsa, Günorta Afrikadaky gant şekilli ownuk ekin meýdanlary 2 gektardan az, ekin meýdanlary we çylşyrymly ýerler bolýar we ýerleriň arasynda köplenç ýaşaýyş jaýlary we öri meýdanlary bolýar, olar neşe serişdelerine zeper ýetýär we durnukly uçarlara sepmek olar üçin amatly däl.
Elbetde, Assosiasiýanyň maliýe goldawyndan başga-da, köp sanly ýerli topar ownuk şekerli daýhanlara ýetişýän serişdeleri sepmek ýaly ösümlikleri goramak meselelerini çözmäge kömek etmek üçin pikirler döredýär.
Ainer çäklendirmelerini ýeňip geçmek we ösümlikleri goramak meselelerini çözmek
Oba hojalygynyň pilotsyz uçarlarynyň kiçi we dargadylan ýerlerde netijeli işlemek ukyby Günorta Afrikada şekerli ownuk eýeler üçin täze pikirleri we mümkinçilikleri açdy.
Günorta Afrikanyň gant şekilli ekin meýdanlaryna sepmek üçin oba hojalygynyň pilotsyz uçarlarynyň mümkinçiligini öwrenmek üçin bir topar Günorta Afrikanyň 11 sebitinde görkeziş synaglarynyň ulgamyny döretdi we Pretoriýa uniwersitetiniň Ösümlik we toprak ylmy bölüminiň gözlegçisi, Pretoriýa uniwersitetiniň ösümlik we toprak ylmy bölüminiň alymy we 11 sebitde 15 sany şekerli ownuk adam bar.
Gözleg topary, 6 rotorly oba hojalygy pilotsyz uçary bilen pürkmek amallary bilen 11 dürli ýerde pilotsyz ýetişýän serişdäni sepmek synaglaryny üstünlikli geçirdi.
Şekeriň hasyly, bişýän serişdeler bilen sepilmedik gözegçilik topary bilen deňeşdirilende, bişýän serişdeler bilen sepilen ähli şekerde dürli derejelere çenli ýokarlandy. Bişýän serişdäniň käbir maddalary sebäpli şekeriň ösüşiniň beýikligine päsgel berýän täsir bar bolsa-da, her gektardan şeker hasyly 0,21-1,78 tonna ýokarlandy.
Synag toparynyň hasaplamalaryna görä, şekeriň hasyly her gektardan 0,12 tonna ýokarlansa, ýetişýän serişdeleri sepmek üçin oba hojalygynyň pilotsyz uçarlaryny ulanmak çykdajylaryny ýapyp biler, şonuň üçin bu synagda oba hojalygynyň pilotsyz uçarlarynyň daýhanlaryň girdejilerini ýokarlandyrmakda aç-açan rol oýnap biljekdigine baha bermek bolar.
Ownuk daýhanlara girdejiniň ýokarlanmagyna we Günorta Afrikada şeker senagatynyň sagdyn ösmegine kömek etmek
Günorta Afrikanyň gündogar kenarýakasyndaky gant öndürýän sebitden bir daýhan, bu synaga gatnaşan gant şekilli ownuk paýdarlaryň biri. Beýleki kärdeşleri ýaly şeker ekmekden çekinýärdi, ýöne bu synag tamamlanandan soň "-diýdi.Oba hojalygy pilotsyz uçarlar bolmasa, şeker has ulalansoň sepmek üçin ekin meýdanlaryna doly girip bilmedik, hatda ýetişýän serişdäniň täsirini synap görmek mümkinçiligimizem ýokdy.Bu täze tehnologiýanyň girdejilerimizi ýokarlandyrmaga, netijeliligi ýokarlandyrmaga we çykdajylary tygşytlamaga kömek etjekdigine ynanýaryn. "
Bu synaga gatnaşan alymlar oba hojalygynyň pilotsyz uçarlarynyň diňe bir ownuk daýhanlar üçin söwda nokady bolman, eýsem şeker ekerançylygy pudagy üçin gymmatly ideýalary üpjün edýändigine ynanýarlar. Netijeli we amatly ulanmak arkaly girdejileri artdyrmakdan başga-da, oba hojalygynyň pilotsyz uçarlary daşky gurşawy goramaga-da uly täsir edýär.
"Ganatly uçarlar bilen deňeşdirilende,oba hojalygynyň pilotsyz uçarlary has gowy sepmek üçin ownuk ýerleri nyşana almagy, derman suwuklygynyň süýşmegini we galyndylaryny azaltmagy, beýleki maksatly ekinlere we daş-töwerege zyýan ýetirmezligi başarýar,pudagyň durnukly ösüşi üçin möhümdir "-diýdi.
Iki gatnaşyjynyň aýdyşy ýaly, oba hojalygynyň pilotsyz uçarlary dünýäniň dürli ýurtlarynda we sebitlerinde ulanylyş ssenarilerini giňeltmegi dowam etdirýär, oba hojalygy bilen meşgullanýanlar üçin täze mümkinçilikleri döredýär we oba hojalygyny tehnologiýa bilen ak pata berip, sagdyn we dowamly ugurda oba hojalygynyň ösüşini bilelikde ösdürýär.
Iş wagty: 10-2023-nji oktýabr